Reklama

Niedziela Łódzka

Księża – (nie)patrioci

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. tysiąc duchownych

Dodatek Specjalny IPN

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. tysiąc duchownych

Kierownictwo Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej dążyło do rozbicia jedności Kościoła rzymskokatolickiego. W tym celu w 1949 r. przy Zrzeszeniu Bojowników o Wolność i Demokrację powołano Komisję Księży, zrzeszającą w swych szeregach tzw. księży-patriotów.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Działalność tej grupy sprowadzała się do pełnej akceptacji polityki wyznaniowej państwa, odgradzając się oficjalnie od obediencji wobec Stolicy Apostolskiej oraz „antypolskiej” aktywności Episkopatu Polski. Celem było obsadzenie „swoimi” kapłanami i podporządkowanie władzom komunistycznym najważniejszych stanowisk kościelnych.

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. 10% ogółu kleru (ok. tysiąc). Zachętą były przywileje, niedostępne dla pozostałych księży. Idealnym narzędziem do ich nagradzania był utworzony w 1950 r. Fundusz Kościelny, który miał zapewnić „specjalne zaopatrzenie emerytalne społecznie zasłużonych duchownych” oraz udzielać pomocy finansowej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Biskup Michał Klepacz skutecznie zwalczał rozwój prorządowej organizacji duchownych. W sprawozdaniu przygotowanym dla Komitetu Łódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej wskazano, że w 1954 r. na 393 kapłanów pracujących w diecezji łódzkiej jedynie 12 należało do grona „księży-patriotów”.

Reklama

Znane są przykłady, świadczące o uprzywilejowanej pozycji prorządowych księży w diecezji łódzkiej. Większość z nich dotyczyła spraw budowlanych. Tak było m.in. w Woli Wiązowej, gdzie miejscowi katolicy mogli liczyć na rychłą odbudowę zniszczonego w wyniku pożaru kościoła dzięki dużej aktywności tamtejszego proboszcza ks. Eugeniusza Zioła wśród „księży-patriotów”. Pomocy przy remoncie plebanii władze udzieliły także przewodniczącemu Okręgowej Komisji Księży w Łodzi, a zarazem proboszczowi parafii Opatrzności Bożej w Łodzi ks. Janowi Polakowi.

Przynależność do ruchu „księży-patriotów” często próbowała wykorzystać do realizacji swych celów także Kuria Biskupia w Łodzi. Za przykład niech posłuży osoba ks. Jana Grzywy – jednego z „pozytywniejszych księży na terenie powiatu łódzkiego” – którego bp Michał Klepacz mianował dwukrotnie proboszczem (parafii w Bełdowie i w Kałowie), aby wyremontować tamtejsze kościoły. Z kolei mianowanie ks. Jana Kabzińskiego proboszczem parafii Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Łodzi miało na celu uzyskanie zgody na budowę nowego kościoła. Tym razem, pomimo wydanych już zezwoleń przez lokalnych włodarzy, władze państwowe nakazały wstrzymanie jakichkolwiek prac, podejrzewając w tym przedsięwzięciu podstęp hierarchy łódzkiego.

Podobnych przykładów udzielania pomocy finansowej lub przydziału na materiały budowlane można mnożyć wiele, zaś wspólnym mianownikiem wszystkich tych spraw była aktywność kapłana w ruchu „księży-patriotów”. Nie można jednak tej grupy traktować jednolicie. Zapewne część duchownych była karierowiczami, dążącym do realizacji swoich partykularnych interesów. Inni z kolei robili to z pobudek ideologicznych. Jednak w ruchu prorządowego kleru działali także duchowni, będący wartościowymi księżmi, o nieskazitelnym życiu kapłańskim, zaś ich działalność w gronie „księży-patriotów” wynikała ze zwykłego pragmatyzmu.

Podziel się:

Oceń:

2021-06-15 11:59

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Wystawa IPN w Archikatedrze Łódzkiej

Wystawa: Sąsiedzka krew. Ludobójstwo wołyńsko-galicyjskie 1943 – 1945

Justyna Kunikowska

Wystawa: Sąsiedzka krew. Ludobójstwo wołyńsko-galicyjskie 1943 – 1945

Więcej ...

Zmarł Jacek Zieliński, współtwórca zespołu Skaldowie

2024-05-06 20:10

PAP/Łukasz Gągulski

W poniedziałek zmarł Jacek Zieliński - wieloletni członek krakowskiej grupy Skaldowie - podała w mediach społecznościowych Piwnica pod Baranami. Miał 77 lat.

Więcej ...

"DGP": Tabletka "dzień po" z apteki nie dla małoletnich

2024-05-07 07:35

moakets/PIXABAY

Dlaczego lekarze mogą przepisać pigułkę "dzień po" tylko za zgodą rodzica, a aptekarze nie? Ci ostatni nie zamierzają ryzykować – pisze we wtorek "Dziennik Gazeta Prawna".

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Litania nie tylko na maj

Wiara

Litania nie tylko na maj

#PodcastUmajony (odcinek 7.): Jednostka GROM

Wiara

#PodcastUmajony (odcinek 7.): Jednostka GROM

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Wiara

Nowenna do św. Andrzeja Boboli

Jezu, ufam Twemu miłosierdziu. Jezu, ufam Tobie!

Wiara

Jezu, ufam Twemu miłosierdziu. Jezu, ufam Tobie!

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Wiara

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

Wiara

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?