Reklama

Niedziela Częstochowska

Zmarł Juliusz Łuciuk – wybitny kompozytor muzyki religijnej

prof Juliusz Łuciuk

Anna Wyszyńska

prof Juliusz Łuciuk

W sobotę 17 października 2020 r. zmarł w Krakowie kompozytor Juliusz Łuciuk - jeden z najwybitniejszych polskich twórców muzyki religijnej i utworów do tekstów Ojca Świętego Jana Pawła II.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Miał 94 lata, pracował niemal do ostatnich chwil życia. M.in. konsultował z wykonawcami interpretację swojego utworu „Prasakrament. Medytacja o Praźródle Miłości” na głos i fortepian do drugiej części „Tryptyku rzymskiego” Jana Pawła II, który będzie wykonany w Krakowie 22 października podczas tegorocznego Międzynarodowego Krakowskiego Festiwalu Kompozytorów.

Juliusz Łuciuk urodził się w 1926 r., był najmłodszym synem Andrzeja Łuciuka, który wcześniej pracował jako organista na Jasnej Górze. Po latach rodzina wróciła do Częstochowy, gdzie Andrzej Łuciuk pracował jako organista w parafii pw. św. Jakuba, uczył w szkole muzycznej, a podczas okupacji – na tajnych kompletach. Był nauczycielem i mistrzem syna, który od dziecka zdradzał talent muzyczny.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Zaraz po wojnie Juliusz Łuciuk rozpoczął naukę w Średniej Szkole Muzycznej w Częstochowie w klasie fortepianu – bo wtedy zamierzał zostać pianistą. Studiując w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie połączył kilka kierunków studiów. Kształcił się w klasie fortepianu, grę na organach doskonalił u Józefa Chwedczuka, studiował teorię muzyki u Aleksandra Frączkiewicza, a na Uniwersytecie Jagiellońskim – muzykologię pod kierunkiem Zdzisława Jachimeckiego. Jego mistrzem był też wybitny pedagog i kompozytor Stanisław Wiechowicz, u którego odbył studia w zakresie kompozycji, uwieńczone dyplomem w 1956 r.

Reklama

Juliusz Łuciuk porzucił jednak plany wirtuozowskie i już w czasie studiów, w 1954 r., zadebiutował jako kompozytor „Trzema pieśniami do słów Leopolda Staffa”. W latach 1958-59 studiował za granicą: w Paryżu u sławnej Nadii Boulanger i Maxa Deutscha, na seminariach Oliviera Messiaena oraz na międzynarodowych kursach kompozytorskich w Darmstadt.

Po powrocie do Krakowa zaczęła się własna i trudna, bo indywidualna, droga kompozytorska artysty. Niektórzy muzykolodzy określali ją jako „osobność” Juliusza Łuciuka, który zawsze był wierny swoim upodobaniom i artystycznemu sumieniu, nie należał do żadnej grupy twórczej i odrzucał propozycje niezgodne z jego artystycznym credo. – Szukałem własnej drogi, swoje kompozycje wysyłałem na konkursy, proponowałem je konkretnym wykonawcom i dyrygentom – podkreślał kompozytor w rozmowie z „Niedzielą”.

Konsekwentne poświęcenie się wyłącznie kompozycji zaowocowało bogatą i różnorodną twórczością, ciągłym poszukiwaniem nowych brzmień i nowych wyzwań. Juliusz Łuciuk pisał dla Wrocławskiego Teatru Pantomimy im. Henryka Tomaszewskiego muzykę. Wniósł wiele w rozwój pedagogicznej muzyki dziecięcej, napisawszy „Improwizacje dziecięce na fortepian”, do których wprowadził elementy muzyki współczesnej. Te utwory znają uczniowie szkół muzycznych na całym świecie.

Reklama

Najobszerniejszy rozdział w twórczości Juliusza Łuciuka stanowi muzyka sakralna. Należy tu wymienić m.in. utwory: „Msza polska”, „Apocalypsis”, „Suita maryjna”, „Litania do Matki Bożej z Supraśla”, „Preludia maryjne” na organy. A przede wszystkim oratoria, m.in.: „Św. Franciszek z Asyżu” do tekstu Marka Skwarnickiego, „Sanctus Adalbertus Flos Purpureus”, „Chrystus Pantokrator”, „Św. Rafał Kalinowski – pielgrzym Boży”.

Inspiracją do wielu utworów stały się osoba i dzieło Jana Pawła II. Jeden z nich – „Sonet słowiański” do słów Karola Wojtyły ma swoją historię. – W zbiorach po Mieczysławie Kotlarczyku odnaleźliśmy młodzieńcze wiersze Karola Wojtyły – mówił podczas uroczystości 90. urodzin kompozytora w Pałacu Arcybiskupów Krakowskich dr Stanisław Dziedzic. – Kiedy zapytaliśmy Ojca Świętego, czy wyraża zgodę na opublikowanie tych wierszy, oraz czy któryś z tych tekstów możemy pokazać Juliuszowi Łuciukowi. Papież odpowiedział: „Łuciukowi – tak!”. Te słowa Ojca Świętego są najpiękniejszą i najbardziej stosowną rekomendacją dla kompozytora.

Niezwykłej inspiracji twórczej dostarczył Juliuszowi Łuciukowi poemat Jana Pawła II „Tryptyk Rzymski”. Pracy nad monumentalnym cyklem oratoriów: „Strumień Boży”, „Medytacje nad Księgą Rodzaju na progu Kaplicy Sykstyńskiej” i „Wzgórze w krainie Moria” kompozytor poświęcił kilkanaście lat.

Reklama

Dorobek kompozytorski Juliusza Łuciuka jest imponujący. We wcześniejszych latach twórczości pozostawał w nurcie muzyki awangardowej. Skomponował m.in.: balet-pantomimę „Niobe”, „Maraton”, „Medeę” oraz operę „Demiurgos”. Z czasem coraz częściej szukał natchnień w Piśmie Świętym oraz w tekstach liturgicznych i religijnych, a w jego twórczości pojawiły się wielkie dzieła oratoryjne, m.in.: „Św. Franciszek z Asyżu” „Chrystus Pantokrator”, „Św. Rafał Kalinowski - Pielgrzym Boży”, a przede wszystkim wspomniany, monumentalny cykl „Tryptyk Rzymski” do poematu Jana Pawła II. Skomponował również wiele utworów chóralnych, wśród nich popularną pieśń „O, ziemio polska” na chór a cappella.

Juliusz Łuciuk jest laureatem licznych nagród, m.in. „Pro Ecclesia et Pontifice” i medalu „Gloria Artis”. Zdobył wiele nagród na konkursach kompozytorskich w kraju i za granicą, otrzymał liczne nagrody o charakterze państwowym.

Podczas jubileuszu 90. lecia kompozytora kard. Stanisław Dziwisz powiedział: – Dla Juliusza Łuciuka ważny jest związek muzyki z wiarą, jego muzyka jest wyznaniem wiary, jest wewnętrzną potrzebą wyznania wiary i niesienia posłannictwa poprzez muzykę.

Kompozytor pamiętał o rodzinnej Częstochowie, często podkreślał swoje związki z miastem, gdzie się wychował. Przez wiele lat był członkiem rady programowej organizowanego tutaj Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”. Był również zaprzyjaźniony z „Niedzielą” - zapraszał nas na swoje najważniejsze uroczystości i prawykonania utworów, czy to w Krakowie, czy w Częstochowie.

Podziel się:

Oceń:

2020-10-19 10:14

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Ustalono datę pogrzebu śp. Heleny Kmieć

Parafia Św. Barbary w Libiążu

Uroczystości pogrzebowe zamordowanej w Boliwii misjonarki Heleny Kmieć trwać będą dwa dni i i odbędą się 18 i 19 lutego.

Więcej ...

Zmarł Papież Franciszek, czas rozpoczynania procesów, nowych impulsów i otwartych drzwi

2025-04-21 10:03

Grzegorz Gałązka

Dziś rano (21 kwietnia 2025 r.) zmarł Papież Franciszek. Pontyfikat Ojca Świętego Franciszka był pełen podróży, reform, dokumentów, restrukturyzacji instytucji kościelnych, zaangażowania na rzecz pokoju, ubogich i migrantów. Był osadzony na horyzoncie nowości i braterstwa.

Więcej ...

Świadectwo, które boli i uzdrawia. Nowa książka s. Benedykty Baumann

2025-04-21 21:18

Mat.prasowy

„Teraz. Bardzo osobista historia”, wydana przez Wydawnictwo Esprit, to jedna z najgłębszych i najbardziej przejmujących opowieści o utracie, jakie pojawiły się we współczesnej polskiej literaturze duchowej. To historia o kobiecie, która upadła, i o dziecku, które nigdy nie przestało czekać. To historia o tym, że nawet z największego mroku można wrócić – choć nie zawsze po cichu i bez śladów.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Papież wydał dyspozycję na temat swojego pochówku

Kościół

Papież wydał dyspozycję na temat swojego pochówku

Czy w Poniedziałek Wielkanocny udział we Mszy św. jest...

Kościół

Czy w Poniedziałek Wielkanocny udział we Mszy św. jest...

Watykan/ Komunikat: Znana przyczyna śmierci papieża

Kościół

Watykan/ Komunikat: Znana przyczyna śmierci papieża

Zmarł Papież Franciszek, czas rozpoczynania procesów,...

Kościół

Zmarł Papież Franciszek, czas rozpoczynania procesów,...

Co z postem w Wielką Sobotę?

Wiara

Co z postem w Wielką Sobotę?

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży

Wiadomości

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Wiara

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Odpusty Wielkiego Postu, Triduum Paschalnego i Wielkiej Nocy

Kościół

Odpusty Wielkiego Postu, Triduum Paschalnego i Wielkiej Nocy

Wandale zdewastowali kościół w Wielką Sobotę

Aspekty

Wandale zdewastowali kościół w Wielką Sobotę